عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی مدت‌ها است که نظر معماران و مالکان ساختمان را به خود جلب کرده است. تصور کنید وارد یک برج اداری مدرن یا لابی یک هتل می‌شوید و نور خورشی از میان یک فضای خالی بلند که با شیشه احاطه شده به پایین می‌تابد. این ویژگی‌ها تنها از نظر زیبایی منحصربه‌فرد نیستند؛ بلکه رفاه ساکنان را نیز افرایش می‌دهند. طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش علاوه بر عملکرد ایمنی، نور طبیعی روز را برای کاهش هزینه‌های انرژی تقویت می‌کند و جنبه آکوستیک را در محیط‌های مشترک بهبود می‌بخشد.

بااین‌حال، پشت این جذابیت، چالشی حیاتی نهفته است: ایمنی در برابر آتش. همان گشادگی که آتریوم‌ها را به یک جزء زیبا در ساختمان تبدیل می‌کند، می‌تواند گسترش دود و شعله تسریع کند و یک شاهکار طراحی را به یک خطر بالقوه تبدیل کند. در این مقاله از سری مقالات آترین با ما همراه باشید تا به بررسی مزایای سیستم تهویه دود آتریوم بپردازیم.

عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی چگونه است؟

درک عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی نیازمند درک ظریفی از دینامیک آتش در این فضاهای منحصربه‌فرد است. برخلاف ساختمان‌های محفظه‌بندی شده که دیوارها و کف‌ها تهدیدهای آتش‌سوزی را مهار می‌کنند، آتریوم‌ها مانند دودکش عمل می‌کنند و گرما و دود را از طریق اثر دودکشی و همرفت طبیعی ناشی از تفاوت دما، به سمت بالا می‌کشند. یک احتراق کوچک در پایه می‌تواند به سرعت به سمت بالا حرکت کند و حجم آتش و دود را قبل از اینکه ساکنان حتی صدای زنگ خطر را بشنوند، ساختمان را در بر بگیرد.

بر اساس انجمن ملی حفاظت از آتش (NFPA)، آتریوم‌هایی که سه‌طبقه یا بیشتر را به هم متصل می‌کنند، باید سیستم‌های کنترل دود را برای حفظ شرایط قابل‌تحمل داشته باشند و لایه‌های دود را حداقل 6 فوت بالاتر از مسیرهای فرار نگه دارند. امروزه طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش مواد، سیستم‌ها و شبیه‌سازی‌ها را برای پر کردن شکاف بین نظریه و عمل ادغام می‌کند و اطمینان حاصل می‌کنند که زیبایی و ایمنی تضمینی را ارائه می‌دهند.

مبانی طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش

با توجه به اهمیت عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی، طراحی یک آتریوم با شناخت نقش دوگانه آن آغاز می‌شود. آتریوم در ساختمان‌ها به عنوان یک قلب مشترک و یک مجرای بالقوه برای خطر محسوب می‌شود.

1. طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش

طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش از مرحله نقشه‌کشی شروع می‌شود که کدهایی مانند 404 کد بین‌المللی ساختمان (IBC) جداسازی از فضاهای مجاور را با استفاده از موانع آتش یا مجموعه‌های معادل الزامی می‌کنند. این موانع از نیاز به محدود کردن گسترش عمودی آتش پشتیبانی می‌کنند. تصور کنید یک آتریوم هتل چند طبقه بدون محفظه‌های مناسب، شعله‌هایی که از یک کاناپه لابی به سمت بالا می‌روند، در عرض چند دقیقه به اتاق‌های مهمان در طبقات بالایی نفوذ کنند.

2. عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی: انتخاب مصالح

دیوارهای محیطی اغلب از سیستم‌های پرده آلومینیومی با رتبه حداقل 1 ساعت مقاومت در برابر آتش همراه با شیشه سم دار که ارتفاع آن‌ها حدود 4 فوت است تا گرمای تابشی را مهار شیشه‌کاری نقش اصلی را در این قسمت ایفا می‌کند. شیشه بدون رتبه آتش می‌تواند درصورتی که توسط آب‌پاش‌های نزدیک حفاظت شود جایگزین موانع شود. این رویکرد نه‌تنها مطابق با قوانین ایمنی است؛ بلکه یک روش عملی است.

مهندسان پارتیشن‌های بتنی حجیم را با شیشه‌های محافظت شده توسط آبپاش جایگزین می‌کنند و هزینه‌های ساخت را بدون به خطر انداختن یکپارچگی 20 درصد کاهش دادند. انتخاب فن برای آتریوم اهمیت ویژه‌ای دارد و نه‌تنها آسایش حرارتی و کیفیت هوای داخل را تضمین می‌کند، به صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کاهش هزینه‌های عملیاتی نیز کمک می‌کند.

3. کف و سایر اجزا

عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی علاوه بر دیوارها، به کف نیز بستگی دارد. کف‌هایی که به آتریوم باز می‌شوند، نیازمند مجموعه‌های افقی آزمایش شده بر اساس استانداردهای NFPA هستند که در برابر قرارگیری طولانی‌مدت بدون فروپاشی مقاومت کنند. برای پله‌برقی‌ها یا پله‌های باز که اتصال‌دهنده‌های رایج اتریوم‌ها هستند، محفظه‌های شفت یا شاترهای افقی رتبه‌دار ضروری هستند و این عناصر باید زیبایی را با استقامت ترکیب کنند.

مزایای سیستم تهویه دود آتریوم

عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی با ادغام تهویه دود تکمیل می‌شود. سیستم‌های تهیه دود آتریوم چه مکانیکی و چه طبیعی، گازهای داغ را به سمت بالا استخراج می‌کند و از ورود به مناطق مختلف ساختمان جلوگیری می‌کنند. اما چرا باید روی مزایای سیستم تهویه دود آتریوم سرمایه‌گذاری کرد؟ در ادامه به بررسی این مزایا می‌پردازیم.

1. ایمنی

عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی با محدودکردن دود به مناطق بالایی، سیستم‌های تهویه خطوط دید واضح و هوای قابل‌تنفس برای فرار را تضمین می‌کنند که در مکان‌های پرجمعیت مانند مراکز خرید یا مراکز همایش حیاتی است. آتریوم در طراحی بیمارستان ها که استراتژی پناه‌گرفتن در محل است با مقابله با فشارهای دود ایمنی را افزایش می‌دهد. داده‌های واقعی از آزمایش‌های دود داغ در آتریوم‌های بلند نشان می‌دهد که حتی با آتش‌های کم‌حجم، به طور مؤثر عمل می‌کنند.

2. اقتصادی

تهویه طبیعی از طریق ونت‌های سقفی مصرف انرژی را در مقایسه با HAVC مداوم کاهش می‌دهد و با اهداف پایدار همخوانی دارد. نصب ونت‌های استاتیک به‌علاوه فن‌های مکانیکی نیازهای بازسازی ساختمان‌های موجود را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی به گونه‌ای است که انعطاف‌پذیری عملیاتی را افزایش می‌‌دهد. آتش‌نشانان دید و دسترسی به دست می‌آورند، آتش‌ها را سریع‌تر خاموش می‌کنند و آسیب را به حداقل می‌رسانند. سیستم‌های کنترل دما در آتریوم‌های شیشه‌ای گرمای دود را برای جلوگیری از شکست شیشه محدود می‌کنند و از مناطق مجاور محافظت می‌کنند.

3. عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی: انعطاف‌پذیری نصب

پرده‌ دود به‌صورت عمودی در سراسر طبقات مستقر می‌شوند و بدون تثبیت دائمی، بخش‌بندی را امکان‌پذیر می‌کنند. چنین پرده‌هایی به طور یکپارچه در یک آتریوم با پلان باز ادغام می‌شوند و صدها هزار دلار نسبت به موانع سنتی صرفه‌جویی می‌کنند؛ درحالی‌که با الزامات IBC مطابقت دارند. نگهداری نیز ساده است. بازرسی‌های سالانه اطمینان را تضمین می‌کند و برای نظارت یکپارچه به سیستم‌های مدیریت ساختمان متصل می‌شود.

از طراحی تا ساخت آتریوم مقاوم به آتش

وقتی طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش تمام می‌شود، نوبت به ساخت می‌رسد. اینجا دیگر شبیه‌سازی‌های کامپیوتری کنار می‌روند و جای خود را به آهن، شیشه و سیم می‌دهند. عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی در همین مرحله آزمایش می‌شود و گاهی مشکلاتی را آشکار می‌کند که در مرحله طراحی دیده نشده بودند. بازرسی‌های ویژه بررسی می‌کنند که دریچه‌های کنترل جریان (دمپر های دود و آتش) درست نصب شده باشند و فن‌ها قدرت کافی داشته باشند.

آزمایش کامل سیستم هم طبق استاندارد NFPA انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که همه چیز هماهنگ باهم کار می‌کنند. یکی از اشتباهات رایج در طراحی آتریوم، مسیرهای هوای جبرانی خیلی کوچک هستند. درها باید بتوانند حداقل نیمی از حجم دود تخلیه شده را با هوای تازه جایگزین کنند. در غیر این صورت فشار منفی ایجاد می‌شود و دود به‌جای اینکه بالا برود، پایین می‌آید. سیستم فشار مثبت برای آتریوم یکی از روش‌های موثر برای مهار دود و افزایش ایمنی در ساختمان‌های دارای فضای باز است.

هر سال سیستم باید طبق NFPA 92 بررسی ‌شود تا فن‌ها درست کار کنند و دریچه‌ها نشتی نداشته باشند. علاوه بر این، باید تمرین‌های تخلیه برای ساکنان برگزار ‌شود.

جمع‌بندی

طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش یک نقطه عطف در معماری مدرن محسوب می‌شود. عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی تنها یک موضوع فنی نیست؛ بلکه یک تضمین است که این فضای زیبا، در روز حادثه هم جان انسان‌ها را نجات دهد. طراحی آتریوم مقاوم در برابر آتش می‌تواند به طور مؤثر جلوی گسترش شعله را بگیرد. مزایای سیستم تهویه دود آتریوم که دود را به بالا هدایت می‌کند، راه فرار را باز نگه می‌دارد و در مکان‌هایی مانند بیمارستان‌ها امکان پناه‌گیری ایمن را فراهم می‌کند.

در این مقاله کوشیدیم راهنمای جامعی در مورد نحوه عملکرد آتریوم هنگام آتش سوزی به شما ارائه دهیم. ما با سال‌ها تجربه در زمینه مدیریت دود پارکینگی و تهویه، سعی در افزایش ایمنی و ارائه به‌روزترین راهکارهای دنیا داریم. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی، از طریق بخش تماس با ما، با ما در ارتباط باشید.