فن سانتریفیوژ یا هواکش سانتریفیوژ به فنی گفته می‌شود که جریان گاز در آن به‌وسیله نیروی گریزازمرکز جابه‌جا می‌شود. عمده کاربرد فن‌ های سانتریفیوژ یا گریزازمرکز در سیستم‌های کانال‌کشی شده با فشار بالا است. در واقع هوای ورودی به‌موازات محور گردش پروانه وارد فن شده و با حرکت شعاعی به سمت پیرامون پروانه و نوک بالک‌ها حرکت می‌کند.

معمولاً هم‌زمان با این حرکت جریان هوا مقداری انرژی جنبشی دریافت می‌کند که افزایش فشار استاتیک را هم‌زمان با آهسته شدن حرکت جریان هوا قبل از ورود به مسیر تخلیه در پی دارد. فن‌های سانتریفیوژ قابلیت عملکرد در مکان‌هایی که دارای جریان هوای کثیف و ناخالصی یا دارای دمای بالا هستند را دارند. برای آشنایی بیشتر با انواع فن های سانتریفیوژ تا انتهای این مقاله از سایت آترین همراه ما باشید.

فن سانتریفیوژ چیست؟

فن‌های سانتریفیوژ یا هواکش‌های گریزازمرکز دستگاه‌هایی هستند که با افزایش انرژی جنبشی و فشار بالا موجب جابه‌جایی هوا یا گاز می‌شوند. کاربرد فن های سانتریفیوژ این است که هوای جذب شده را با زاویه 90 درجه به سمت بیرون هدایت می‌کنند. شایان‌ذکر است که استحکام بالا، کم‌صدا بودن و قابلیت استفاده از آن در شرایط سخت و سنگین آن را جزو محصولات محبوب مرتبط با تهویه قرار می‎دهد.

همچنین در سیستم‌های کانال‌کشی شده با فشار بالا از این پنکه‌ها استفاده می‌شود. فن‌های گریزازمرکز به علت سهولت در تولید و سادگی کار در نصب یکی از پرکاربردترین محصولات در نوع خود برای سیستم‌های تهویه صنعتی هستند. توجه داشته باشید که تفاوت عمده این فن‌ها در اندازه و نوع پروانه آن‌ها است و بر اساس درجه حفاظت یا همان استاندارد IP رتبه‌بندی می‌شوند.

اجزای تشکیل دهنده فن های سانتریفیوژ

فن سانتریفیوژ یا هواکش‌های گریزازمرکز شامل بخش‌های هوزینگ فن، پروانه یا ایمپلر، داکت خروجی و ورودی هوا، مکانیزم درایو، یاتاقان، کوپلینگ‌ها یا جفت‌ساز، دستگاه قفل‌کننده پروانه، لوله تخلیه فن، ورق‌های شفت می‌شود. سه بخش اصلی این فن‌ها شامل پروانه، موتور و حلزونی است که در ادامه هریک از آن‌ها مورد بررسی قرار داده شده است.

• پروانه: قسمت اصلی فن سانتریفیوژ پروانه است که با چرخش تولید شده توسط موتور، هوا را در داخل حلزونی به جریان درمی‌آورد.
• موتور: وظیفه اصلی موتور در هواکش‌های گریزازمرکز ایجاد انرژی لازم برای دوران پروانه است. در واقع موتور با فعال‌شدن، پروانه را به‌سرعت چرخانده و هوا را جذب و به سمت خروجی هدایت می‌کند.
• حلزونی: قسمت حلزونی در فن سانتریفیوژ نقش مهمی در عملکرد هواکش دارد. در حقیقت پس از عبور هوا از پروانه و واردشدن به خروجی، حلزونی باعث بازگشت هوا به داخل محیط و خروج کامل آن می‌شود. حلزونی به‌عنوان تنظیم‌کننده جریان هوا به استحکام فن کمک می‌کند. به‌طورکلی هواکش‌های گریزازمرکز با ترکیب هماهنگ این سه بخش، هوا را از محیط جذب کرده و به خارج از محیط انتقال می‌دهند.

در ساخت فن سانتریفیوژ از چه متریالی استفاده می‌شود؟

در ساخت بدنه این نوع فن آلیاژهای متنوعی باتوجه‌به کاربرد فن های سانتریفیوژ استفاده می‌‌شود که می‌توان به متداول‌ترین آن‌ها که شامل آلیاژ استیل و گالوانیزه است اشاره کرد. انواع آلیاژهایی که برای ساخت بدنه فن سانتریفیوژ به کار می‌روند عبارت‌اند از:

• ورق استیل
• ورق گالوانیزه
• ورق ABS
• ورق ST37
• ورق PVC

فن‎های از جنس PVC به سبب داشتن پتانسیل کارکرد در شرایط سخت و خاص، مانند مواقعی که حرارت بالا و امکان آتش‌سوزی وجود دارد، بیشتر استفاده می‌شوند.

کاربرد فن های سانتریفیوژ

اگرچه فن‌های سانتریفیوژ به‌عنوان مدل‌های صنعتی نوع خود شناخته می‌شوند؛ اما استفاده از آن‌ها محدود به صنعت نیست و در بخش‌های مختلف دیگر نیز کاربرد فن های سانتریفیوژ بسیار مشهود است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای فن سانتریفیوژ اشاره شده است و به توضیح مفصل چند مورد از آن‎ها پرداخته شده است:  

• جمع‌کردن گردوغبار و پاک‌سازی فضاهای مختلف صنعتی و غیرصنعتی
• انتقال مواد و سیالات مختلف در یک مسیر حرکتی ثابت
• خنک‌کردن فضا و استفاده به‌عنوان کولر
• استفاده به‌عنوان سیستم‌های خشک‌کن در محیط‌های صنعتی برای خشک‌کردن کلینکر در کوره‌ها
• تهویه و سیر کوله هوا در محیط‌های مختلف

1. کاربرد فن های سانتریفیوژ در صنعت

بد نیست بدانید که دستگاه‌های مکنده یا دمنده هوا به طور گسترده‌ در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها استفاده می‌شوند. در واقع وظیفه اصلی پروانه حلزونی (سانتریفیوژ)، تخلیه گرمای اضافی و آلاینده‌های تولید شده از دستگاه‌های صنعتی در هوا است. در صنایع نفت و پتروشیمی نیز انواع مختلف هواکش‌های گریزازمرکز برای تخلیه گازهای اسیدی و آلوده مورداستفاده قرار می‌گیرند.

در کاربردهای صنعتی و دفع گازهای اسیدی قسمت‌های مختلف فن سانتریفیوژ باید الزاماً از مواد استنلس‌استیل تهیه شود. البته در برخی موارد هم به دلیل قیمت مناسب‌ پره‌های پلی‌آمید یا پلی‌پروپیلن به‌عنوان جایگزین مورداستفاده قرار می‌گیرد.

2. کاربردهای مسکونی و شهری فن سانتریفیوژ

کاربرد فن های سانتریفیوژ در صنعت مسکونی و شهری این است که اغلب برای تخلیه هوای نامطبوع در آشپزخانه‌ها، انتقال دود حاصل از آتش‌سوزی (در مواقع اضطراری) در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها و آپارتمان‌ها، در صنایع مرتبط با رنگرزی برای تخلیه آلودگی‌های حاصل از پاشش رنگ‌دانه‌ها، در داخل رستوران‌ها برای تخلیه دود و بخارات متصاعد شده از دیگ‌های پخت‌وپز مورداستفاده قرار می‌گیرند. به‌طورکلی فن های سانتریفیوژ به‌منظور جمع‌کردن گردوغبار و پاک‌سازی فضا، انتقال مواد در یک مسیر حرکتی ثابت، به‌عنوان خنک‌کننده، در محیط‌های صنعتی و برای خشک‌کردن کلینکر در کوره‌ها استفاده می‌شوند.

انواع متداول فن سانتریفیوژ

همان‌طور که بیان شد باتوجه‌به کاربرد فن های سانتریفیوژ این محصولات در انواع مختلفی تولید می‌شوند. فن سانتریفیوژ در چهار نوع فوروارد، بکوارد، ایرفویل و پروانه شعاعی عرضه می‌شود که در ادامه به کاربرد و ویژگی‌های هر یک از آن‌ها پرداخته شده است.

1. نوع فوروارد

فن سانتریفیوژ از نوع فوروارد از سرعت دوران پایینی بهره می‌برند که باعث کاهش صدا می‌شود. همچنین هواکش‌های گریزازمرکز از این نوع که اکثراً در سیستم‌های گرمایش، تهویه و هواساز مورداستفاده قرار می‌گیرن،د دارای اندازه کوچک‌تری نسبت به پنکه‌های دیگر هستند و بازدهی کمتری نیز دارند. (تقریباً ۵۵ تا ۶۵ درصد).

2. مدل بکوارد

پره‌های این نوع فن سانتریفیوژ در جهت مخالف با حرکت پروانه است و بازدهی بیشتری نسبت به هواکش‌های فوروارد و پروانه شعاعی دارند. در واقع زمانی که امکان استفاده از پروانه‌های ایرفویل به علت خوردگی و سایش وجود نداشته باشد از بکوارد استفاده می‌شود. این مدل فن فشار هوای بالایی ایجاد می‌کند، قابلیت جابه‌جایی حجم هوای زیادی را دارد و از کارایی بالا با صدای کم‌برخوردار است.

3. نوع ایرفویل

فن سانتریفیوژ ایرفویل به دلیل نوع پیاده‌سازی پره‌های خود بیشترین بازدهی را در میان دیگر مدل‌های مشابه به خود دارد. زاویه برخورد باله با جریان هوا (سیال) در این مدل کم است و به علت استحکام مکانیکی بالا، قابلیت ویژه‌ای در تولید فشارهای زیاد دارند. لازم به ذکر است که این محصولات از سرعت بسیار زیادی حتی دوبرابر فن فوروارد برخوردار هستند.

4. مدل پروانه شعاعی

این نوع فن سانتریفیوژ به دلیل پوشش خوب پره‌ها، مقاومت در برابر خوردگی و فرسایش را به طور چشمگیری بالا می‌برد. کاربرد فن های سانتریفیوژ از نوع پروانه شعاعی قابل‌اعتماد و از نظر قیمت، محصولاتی اقتصادی هستند. این نوع فن‌ها به دلیل تولید فشار بالا قادرند هوا را به همراه ذرات درشت، گردوغبار، براده‌های چوب یا ذرات آهن به طور مؤثری جابه‌جا کنند. توجه داشته باشید که این مدل‌ها برای کاربردهای صنعتی و محیط‌هایی با ذرات گردوخاک، گازهای مختلف و یا رطوبت زیاد مناسب هستند.

مزایای استفاده از فن سانتریفیوژ

به‌طورکلی علاوه بر گسترده بودن کاربرد فن های سانتریفیوژ استفاده از آن‌ها مزایای بسیاری نیز به همراه دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• میزان دوام بسیار بالا و قابلیت استفاده در محیط‌هایی که امکان زنگ‌زدگی وجود داشته باشد.
• توانایی محدود نمودن اضافه‌بار در آن
• نگهداری و استفاده آسان و قابلیت تمیزکردن راحت فن به‌صورت روزانه
• قابلیت سازگاری بالا با هوای محیط و توانایی کارکرد در هوای معمولی، خشک و مرطوب
• ابعاد و اندازه‌های مختلف با کاربردهای متنوع. در واقع یکی از ویژگی‌هایی که این محصولات را متمایز از بقیه انواع آن می‌کند، تولید اندازه‌های متنوع و متناسب با نیاز سازمان‌ها است.

جمع‌بندی

باتوجه‌به مطالب بیان شده می‌توان گفت که فن سانتریفیوژ یک نوع فن صنعتی است که برای جابه‌جایی هوا، گازها و مواد جامد در محیط‌های مختلف مورداستفاده قرار می‌گیرد. هر نوع از این محصول بر اساس نیازهای خاص و شرایط مختلف از جمله ظرفیت هوادهی، فشار مورد نیاز و ابعاد فیزیکی انتخاب می‌شود. به‌طورکلی کاربرد فن های سانتریفیوژ در صنایع رنگرزی، ماشین‌سازی، کشاورزی، نفت و گاز، ساختمان‌ها، کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، هتل‌ها و بسیاری موارد دیگر مشهود است. در واقع آن‌ها برای جابه‌جایی هوا، حذف گردوغبار، خنک‌کردن محیط و انتقال مواد در سیستم‌های صنعتی مورداستفاده قرار می‌گیرند.

علاوه بر این‌ها استفاده از انواع فن‌ های سانتریفیوژ در مکان‌هایی که نیاز به تهویه بالا دارند؛ مانند آشپزخانه‌های صنعتی، سالن‌های ورزشی، بیمارستان‌ها بسیار مناسب است. آترین به‌عنوان یک منبع قابل‌اعتماد برای خرید انواع تجهیزات ساختمانی، امکان خرید مطمئن را برای شما فراهم خواهد کرد. شما می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت ما، از قیمت بسیاری از محصولات به‌صورت لحظه‌ای اطلاع حاصل کنید و پس از مشورت با کارشناسان مجرب مجموعه، به‌صورت آنلاین خرید خود را انجام دهید. همکاران ما در این مجموعه تمام تلاش خود را خواهند کرد تا شما را در این زمینه به بهترین نحو راهنمایی کنند.